8 Grudnia w domu aukcyjnym Osenat we francuskim Fontainebleau odbędzie się aukcja pamiątek z okresu Wojen Napoleońskich. Wśród obrazów, medali i czapek wojskowych znajdziemy wyjątkowy przedmiot promujący aukcję. Mowa o Orderze Virtuti Militari okresu Księstwa Warszawskiego wraz ze wstęgą i gwiazda orderową. Cena wywoławcza łącznie z opłatą aukcyjną to niespełna 500 tysięcy złotych!
Na początku był medal.
Order Krzyża wojskowego, znany jako Krzyż Virtuti Militari został ustawiony w 1792 roku, przez Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po zwycięstwie pod Zieleńcami król ustanowił dwie klasy tego odznaczenia w formie medalu. Złoty i srebrny zostały nadane w ilości 20 i 40 sztuk. Medal w formie owalu zawierał przedstawienie inicjału królewskiego i skrzyżowanych gałązek palmowych. Na rewersie umieszczono napis Virtuti Militari, czyli “Cnocie Wojskowej”. W 1792 roku opracowano statut orderu. Dwie podstawowe tezy zawierały wybitne osiągnięcia wojskowe oraz nieskazitelność moralności i charakteru. Były jednak one czysto teoretyczne. W momencie ustanowienia był już on objęty zakazem noszenia, z powodu interwencji wojsk rosyjskich. Zapisał się on jednak w polskiej świadomości, jako odznaczenie niezwykłe i symboliczne.
Księstwo Warszawskie
Przed formalnym powstaniem Księstwa Warszawskiego w 1807 roku, z inicjatywy Józefa Poniatowskiego order znów pojawił się w historii falerystyki. Nowa nazwa brzmiała: Order Wojskowy Księstwa Warszawskiego. Odznaczenie zostało podzielone na V klas. II klasę – krzyż komandorski otrzymywał każdy generał dywizji. W 1810 roku po kampanii przeciwko Austrii została przyznana drugie nadanie orderów. To właśnie z tej serii pochodzi ten wystawiony na francuskiej aukcji.
Licytacja
Duży krzyż z czarną emalią i polskim orłem, udekorowany koroną. Rewers z Inicjałami SAPR, czyli Stanisław August Poniatowski Rex i przedstawieniem pogoni w zielonym otoku. Do tego gwiazda orderowa i czarno – niebieska wstęga. Cały ten zestaw trafi na licytacje 8 grudnia. Jest to jedno z najdroższych odznaczeń, jakie trafiają się do kupienia dla kolekcjonerów polskich ozdób militarnych. Cenę z estymacją przewidziano na poziomie 100 do 120 tysięcy euro. Czasami jednak przedmioty tej klasy pozostają niesprzedane i trafiają jako spady po aukcyjne, aby później wrócić do właścicieli. Innym razem jest wręcz odwrotnie i cena finalna znacznie przekracza estymację. Jakiekolwiek będą dalsze losy tego niezwykłego odznaczenia, miejmy nadzieję, że przy odrobinie szczęścia trafi ono z powrotem do Polski.
Zdjęcia pochodzą z oferty domu aukcyjnego Osenat.